5 Trò Chơi Giúp Trẻ Phối Hợp Các Giác Quan Cảm Nhận

Giác quan cảm nhận là khả năng nhận biết và phản ứng với các kích thích từ môi trường xung quanh bằng các giác quan như thị giác, thính giác, khứu giác, vị giác và xúc giác. Giác quan cảm nhận rất quan trọng cho sự phát triển toàn diện của trẻ, đặc biệt là trong giai đoạn từ 0 đến 6 tuổi. Trong bài viết này, Kinderlove sẽ giới thiệu cho bạn 5 hoạt động phát triển giác quan cảm nhận cho trẻ mà bạn có thể áp dụng tại nhà hoặc tại lớp học.

Tại sao trẻ cần được phát triển phối hợp các giác quan cảm nhận?

Việc phát triển giác quan cảm nhận cho trẻ là một trong những yếu tố quan trọng để hỗ trợ sự phát triển toàn diện của trẻ.

• Tăng cường khả năng học tập: Giác quan cảm nhận giúp trẻ khám phá và hiểu biết thế giới xung quanh một cách trực quan và sinh động. Trẻ có thể học được nhiều kiến thức và kỹ năng qua các hoạt động cảm nhận như nhìn, nghe, sờ, ngửi và nếm. Việc phát triển giác quan cảm nhận cũng góp phần nâng cao khả năng tập trung, quan sát, lắng nghe và ghi nhớ của trẻ.

• Phát triển kỹ năng giao tiếp: Giác quan cảm nhận không chỉ liên quan đến việc nhận biết mà còn liên quan đến việc biểu đạt. Trẻ có thể sử dụng các giác quan để giao tiếp với người khác bằng ngôn ngữ cơ thể, âm thanh, hình ảnh và cử chỉ. Việc phát triển giác quan cảm nhận cho trẻ sẽ giúp trẻ có thêm nhiều phương tiện để chia sẻ ý kiến, cảm xúc và suy nghĩ của mình.

• Thúc đẩy sự sáng tạo: Giác quan cảm nhận là nguồn cảm hứng cho sự sáng tạo của trẻ. Trẻ có thể sử dụng các giác quan để tạo nhiều các sản phẩm mới mẻ và độc đáo từ những vật liệu và kích thích khác nhau. Việc phát triển giác quan cảm nhận cho trẻ cũng khuyến khích trẻ có tư duy mở rộng và linh hoạt trong việc giải quyết các vấn đề và thách thức.

• Cải thiện sức khỏe: Giác quan cảm nhận không chỉ ảnh hưởng đến não bộ mà còn ảnh hưởng đến cơ thể của trẻ. Việc phát triển giác quan cảm nhận có thể giúp trẻ có một chế độ ăn uống lành mạnh, một lối sống năng động và một tâm trạng vui vẻ. Giác quan cảm nhận cũng có vai trò trong việc bảo vệ trẻ khỏi các nguy hiểm tiềm tàng từ môi trường bằng cách cho trẻ biết được những gì an toàn và không an toàn.

  Như vậy, việc phát triển giác quan cảm nhận cho trẻ mang lại nhiều lợi ích cho sự phát triển toàn diện.

Các hoạt động hỗ trợ trẻ phát triển phối hợp các giác quan cảm nhận

Trong ảnh: Vòng ngặm nướu con nhím trong Hộp đồ chơi Kết Nối của Kinderlove cho bé 2-3 tháng tuổi

Các hoạt động hỗ trợ trẻ phát triển các giác quan nói chung thường sẽ mang những điểm chung như sau:

• Hoạt động nhận biết màu sắc: Cha mẹ có thể dùng các đồ chơi có nhiều màu sắc khác nhau để kích thích thị giác của trẻ. Cha mẹ cũng có thể yêu cầu trẻ phân loại các đồ chơi theo màu sắc, ghép các đồ chơi cùng màu lại với nhau, hoặc tạo ra các hình ảnh bằng các đồ chơi màu sắc. Hoạt động này giúp trẻ phát triển khả năng quan sát, phân biệt và ghi nhớ màu sắc.

• Hoạt động nhận biết âm thanh: Cha mẹ có thể dùng các vật dụng có âm thanh khác nhau để kích thích thính giác của trẻ. Tạo cơ hội cho trẻ nghe và nhận biết âm thanh của các loài vật, các loại nhạc cụ, hoặc các tiếng động trong cuộc sống rất hữu ích. Hoạt động này giúp trẻ phát triển khả năng nghe và phân biệt âm thanh.

• Hoạt động nhận biết mùi hương: Cha mẹ có thể dùng các loại thực phẩm, hoa quả, gia vị hoặc nước hoa có mùi hương khác nhau để kích thích khứu giác của trẻ. Trẻ được thực hành hoạt động ngửi và nhận biết mùi hương của các vật dụng đó, hoặc ghép các vật dụng có mùi hương tương tự hoặc tương phản với nhau. Hoạt động này giúp trẻ phát triển khả năng ngửi và liên kết mùi hương với các vật dụng.

• Hoạt động nhận biết vị giác: Cha mẹ có thể dùng các loại thực phẩm có vị ngọt, chua, mặn, đắng hoặc cay (nhẹ) để kích thích vị giác của trẻ. Trẻ có thể nếm và nhận biết vị của các loại thực phẩm đó, hoặc ghép các loại thực phẩm có vị tương tự hoặc tương phản với nhau. Hoạt động này giúp trẻ phát triển khả năng nếm và phân biệt vị.

• Hoạt động nhận biết xúc giác: Cha mẹ có thể dùng các loại vật liệu có kết cấu khác nhau để kích thích xúc giác của trẻ. Trẻ có thể tự mình sờ, cầm nắm các vật có độ cứng mềm, phẳng mịn hoặc thô ráp khác nhau để phát triển giác quan xúc giác. 

Kinderlove gợi ý các hoạt động giúp trẻ phối hợp các giác quan cảm nhận cùng lúc

Trò chơi chiếc túi bí ẩn

Đây là một trò chơi giúp kích hoạt các giác quan trở nên nhạy cảm hơn, đặc biệt là xúc giác, bên cạnh đó có thể là thính giác nếu đồ vật có thể phát ra âm thanh. Trẻ sẽ nhận biết đồ vật dựa vào khả năng cảm nhận khi sờ nắn đồ vật đó.

Cách chơi thứ nhất:

• Cha mẹ tiến hành lựa chọn 5-6 món đồ vật quen thuộc với trẻ cho vào một chiếc túi.

• Cha mẹ làm mẫu cho trẻ khi thò tay vào túi chọn một món bất kỳ và dùng cảm nhận xúc giác sự đoán tên của món đồ đó.

• Trẻ được thử chơi trò chơi và đưa ra các dự đoán của mình.

Cách chơi thứ hai:

• Cha mẹ chuẩn bị mỗi món đồ với số lượng là hai món giống nhau.

• Một nhóm các đồ vật được bày làm mẫu bên ngoài, một nhóm còn lại gồm các đồ vật giống như vậy được để trong túi.

• Cha mẹ cho trẻ chọn một món bất kỳ ở ngoài và làm mẫu cho trẻ bằng cách lấy món đồ đó từ trong túi ra. Trước khi nhấc đồ ra khỏi túi, cha mẹ hãy gọi tên món đồ đó thật to.

• Sau lượt chơi mẫu, cha mẹ đổi vị trí để trẻ luyện tập khả năng phán đoán của mình trong vị trí người tìm đồ.

Trò chơi này giúp trẻ tập trung, phát triển giác quan cảm nhận xúc giác, thính giác và rèn luyện tư duy phán đoán.

Trò chơi phân loại - sắp xếp

Đây là trò chơi cổ điển mà hầu như mọi thế hệ trẻ em đều từng được trải nghiệm. Tuy nhiên, hiện nay trò chơi này đang được sử dụng cho trẻ ở độ tuổi nhỏ hơn so với trước đây. Điều này cho thấy rằng các phương pháp giáo dục sớm đã phổ biến hơn trong cộng đồng, góp phần đánh giá cao hơn tiềm năng của trẻ lứa tuổi nhỏ.

Bắt đầu từ hai tuổi, trẻ đã có thể tham gia các hoạt động phân loại - sắp xếp. Trẻ ở giai đoạn này có sự nhạy cảm về trật tự. Các hoạt động phân loại - sắp xếp sẽ được trẻ thực hiện với mức độ tập trung cao hơn. Bởi vì trẻ có nhu cầu được thực hành thói quen ngăn nắp.

• Cha mẹ có thể hướng dẫn trẻ phân loại và sắp xếp đồ chơi. Việc này cần được tạo điều kiện bằng cách chuẩn bị sẵn cho trẻ giá để đồ và các loại giỏ nhỏ để hỗ trợ trẻ phân loại.

• Cha mẹ cũng có thể cho trẻ tham gia vào các hoạt động như phân loại các đồ dùng trong nhà khi chúng đang bị trộn lẫn hoặc các loại hoa quả, đồ ăn.

• Một cách khác rất thú vị là cha mẹ chuẩn bị một vài loại học liệu hỗ trợ trẻ thực hiện hoạt động phân loại dựa trên: hình dạng, màu sắc.

Các hoạt động này có thể đồng thời thúc đẩy phát triển thị giác, xúc giác, vị giác, khứu giác bởi việc phối hợp các giác quan để hoàn thành được thử thách. Ngoài ra, trẻ cũng được kích thích tư duy để đưa ra cách sắp xếp phân loại chính xác nhất.

Hoạt động nghe và thưởng thức bữa ăn nhẹ

Các hoạt động giúp phát triển các giác quan không nhất thiết là các hoạt động cần sự chuẩn bị phức tạp. Những hoạt động thư giãn cũng có thể khiến trẻ phát triển đồng đều. Hoạt động nghe nhạc có thể giúp trẻ thư giãn, đồng thời kích thích phát triển thính giác cũng như khả năng cảm thụ âm nhạc. 

Người lớn sẽ không thường để ý mọi loại âm thanh bởi đã có sẵn ký ức với những loại âm thanh đó. Nhưng với trẻ nhỏ, mỗi âm thanh đều là trải nghiệm mới lạ. Một hoạt động rất đơn giản là cha mẹ vừa cùng trẻ nghe nhạc, vừa thưởng thức bữa ăn nhẹ với hoa quả hoặc bánh ngọt. Trẻ sẽ kết hợp được giữa việc sử dụng thính giác, khứu giác, vị giác và xúc giác đồng thời giúp trẻ thư giãn. 

Âm nhạc có thể xuất phát từ các loại nhạc cụ khác nhau. Cha mẹ nên lựa chọn những bài nhạc của từng loại nhạc cụ để trẻ có thời gian tiếp nhận, ghi nhớ được âm thanh của loại nhạc cụ đó trước khi chuyển sang một loại mới. Ngoài âm thanh của nhạc cụ, cha mẹ có thể cùng trẻ tạo ra âm thanh từ những vật dụng khác như thìa bát, nước, giấy, thùng nhựa, v.v.v…

Cha mẹ có thể cùng trẻ chơi trò bịt mắt và đoán âm thanh được phát ra từ loại nhạc cụ hoặc đồ vật nào. Một cách khác là để trẻ ngồi ở trung tâm, cũng với trạng thái che mắt và lắng nghe đoán hướng âm thanh từ phía nào.

Cảm nhận những chiếc gối xúc giác

Trong ảnh: Quả bóng màu sắc trong Hộp đồ chơi Xem Xét của Kinderlove cho bé 7-8 tháng tuổi

Cha mẹ cần chuẩn bị những chiếc gối với chất liệu khác nhau như: vải bông, len, lụa,... để cùng trẻ trải nghiệm hoạt động này. 

Trẻ sẽ được ôm ấp, sờ nắm từng chiếc gối. Cha mẹ hãy hỏi trẻ cảm nhận thế nào với mỗi loại chất liệu, và giúp trẻ gọi tên những cảm giác đó nếu trẻ cảm thấy bối rối khó tìm cách diễn đạt. Việc này giúp trẻ tăng thêm vốn từ vựng, góp phần phát triển khả năng sử dụng ngôn ngữ. 

Với trẻ từ hai tuổi, cha mẹ có thể chuẩn bị mỗi loại gối một cặp, sắp xếp mỗi loại một chiếc vào túi lớn. Cha mẹ sử dụng chiếc gối còn lại bên ngoài làm mẫu và yêu cầu trẻ tìm chiếc còn lại trong túi khi không được nhìn vào trong. Hoạt động này giúp trẻ phát triển xúc giác và kích thích tư duy giải quyết vấn đề, vận dụng khả năng ghi nhớ.

Hoạt động giặt gối cũng là hoạt động thú vị. Trẻ được giúp đỡ cha mẹ làm công việc vệ sinh nhà cửa, đồng thời phát triển chức năng vận động. Mặt khác, trẻ được phối hợp giữa xúc giác, thị giác và khứu giác khi giặt đồ. Đôi tay được cảm nhận chất liệu vải trong nước, độ trơn trượt của nước xà phòng. Đôi mắt được quan sát những biến đổi khi nhúng vải vào nước, ngắm nhìn những bong bóng nổi lên trong khi mũi cảm nhận mùi hương.

Ngửi hoặc nếm đoán tên đồ ăn

Cha mẹ chuẩn bị một vài món ăn và chiếc khăn bịt mắt. Trẻ sẽ được sờ, ngửi và nếm thử để đoán món ăn hoặc đồ ăn đó là gì. Đây là hoạt động đơn giản nhưng thú vị đối với trẻ nhỏ vì các bé đều sẽ thích được thưởng thức các món khoái khẩu.

Trò chơi này có thể sẽ khiến trẻ bị bẩn quần áo, chân tay do dính đồ ăn. Thế nhưng, cha mẹ hãy cố gắng bỏ qua những điều đó để cho con có cơ hội được khám phá. Trẻ sẽ phát triển đồng thời sự nhạy cảm của nhiều cơ quan chức năng cảm giác.

Một lưu ý rằng cha mẹ hãy chọn những món ăn có lợi đối với sức khỏe của trẻ thay vì các loại đồ ăn vặt có hại.

5 trò chơi giúp trẻ phối hợp các giác quan cảm nhận với sự hướng dẫn và tham gia cùng cha mẹ sẽ tạo nên những giây phút đầy ý nghĩa bên nhau khó quên của cả gia đình. Hãy để tuổi thơ của trẻ được khám phá, được học, được phát triển đầy đủ giác quan của mình, các cha mẹ nhé! 

Mọi thông tin liên hệ:

CÔNG TY TNHH KINDERLOVE

• Website: https://kinderlove.vn

• Zalo: 0334549012

• Fanpage: https://www.facebook.com/kinderlove.vn

• Group: https://www.facebook.com/groups/kinderlovegiaoducsom

• Email: hello@kinderlove.vn