4 Thói Quen Nhỏ Mang Lại Lợi Ích Phát Triển Lớn Cho Trẻ

Chỉ với một vài điều chỉnh nhỏ trong thói quen hàng ngày, bạn có thể biến những khoảnh khắc tưởng chừng như nhàm chán thành những cơ hội tuyệt vời để phát triển khả năng nhận thức, kỹ năng ngôn ngữ, khả năng hiểu biết, kỹ năng vận động tinh và vận động thô của trẻ, và nhiều hơn nữa. Đây là những thay đổi rất nhỏ và dễ dàng, nhưng tác động đến sự phát triển là rất lớn.

Nói chuyện với trẻ trong các hoạt động hàng ngày

Chúng ta biết rằng trẻ em học thông qua sự lặp lại, vì vậy hãy suy nghĩ về một số công việc lặp đi lặp lại mà bạn thực hiện hàng ngày với trẻ, như thay tã, mặc quần áo, tắm cho trẻ, cho trẻ ăn hoặc làm các công việc nhà như giặt giũ hay nấu ăn. Tất cả những việc này đều cung cấp cơ hội học tập hoàn hảo nếu bạn biết cách tận dụng tính lặp lại của chúng. Thay vì thực hiện những công việc này trong im lặng, hãy nói chuyện với trẻ về từng bước bằng ngôn ngữ đơn giản và đúng ngữ pháp. Ví dụ, trong giờ tắm, bạn có thể bắt đầu bằng cách nói, "Đến giờ tắm rồi," khi bạn bước vào phòng tắm. Khi bạn mở vòi nước, bạn có thể nói, "Mở vòi nước," và trong khi cởi quần áo cho trẻ, bạn có thể kể lại từng bước. Bạn có thể nói, "Cởi quần, cởi tã, cởi áo." Khi đến lúc tắt vòi, bạn có thể nói, "Tắt vòi nước," và khi đến lúc cho trẻ vào bồn tắm, bạn có thể nói, "Giờ thì vào tắm nhé." Sau đó, bạn tiếp tục cuộc trò chuyện bằng cách nói, "Rửa tay, rửa chân, rửa lưng, rửa mông, xong rồi." Khi giờ tắm kết thúc, bạn có thể kết thúc bằng câu, "Tạm biệt nước," khi bạn nhấc trẻ ra khỏi bồn tắm.

Khi bạn lặp đi lặp lại những từ giống nhau trong các hoạt động như giờ tắm hay giờ ăn, trẻ bắt đầu nhận ra và nhớ những từ này. Chẳng hạn, khi bạn nói "rửa" khi chà xà phòng lên cơ thể trẻ, trẻ bắt đầu liên tưởng từ "rửa" với hành động rửa. Sự lặp lại liên tục này không chỉ giúp trẻ nhớ từ ngữ mà còn giúp trẻ hiểu nghĩa của chúng, điều này rất quan trọng bởi vì trước khi trẻ bắt đầu nói, trẻ cần hiểu những từ đó có nghĩa gì và cách phát âm chúng. Vì vậy, việc nghe những từ giống nhau lặp đi lặp lại sẽ giúp trẻ từ từ hiểu và cuối cùng cố gắng nói những từ đó.

Ngoài ra, các bước trong những hoạt động này giúp trẻ nắm bắt khái niệm cơ bản về nguyên nhân và kết quả, tức là khi trẻ làm điều gì đó, điều gì khác xảy ra như một phản ứng. Ví dụ, bạn mở vòi và nước chảy ra. Hiểu rằng hành động của trẻ có thể gây ra phản ứng là điều thúc đẩy trẻ di chuyển, giao tiếp với bạn và tương tác với thế giới. Nghiên cứu cho thấy rằng trẻ em nghe nhiều từ hơn trước 2 tuổi thì vốn từ vựng và khả năng đọc của trẻ sẽ mạnh mẽ hơn trong tương lai.

Đọc sách

Bạn cũng có thể tăng số lượng từ mà trẻ tiếp xúc bằng cách đọc cho trẻ hàng ngày. Một nghiên cứu do giáo sư Logan và các cộng sự thực hiện cho thấy rằng đọc chỉ một cuốn sách tranh mỗi ngày trong một năm sẽ giúp trẻ tiếp xúc với khoảng 78.000 từ. Nhưng lợi ích không chỉ dừng lại ở việc tiếp xúc với từ mới. Việc đọc cùng nhau, tức là chia sẻ cùng một trang sách và thảo luận về nó, giúp trẻ liên kết những từ bạn nói với những hình ảnh trẻ thấy, điều này giúp trẻ hiểu nghĩa của những từ đó và xây dựng kỹ năng hiểu biết của trẻ. Sách cũng giới thiệu cho trẻ những từ mới mà trẻ có thể không gặp trong môi trường hàng ngày. Chẳng hạn, nếu bạn sống ở thành phố, động vật trang trại sẽ không nằm trong cuộc sống hàng ngày của trẻ, nhưng bằng cách đọc một cuốn sách về động vật trang trại, trẻ có thể học những từ như "bò" hay "cừu." Và như bạn đã thấy, sự tiếp xúc rộng rãi với ngôn ngữ này sẽ tạo nền tảng vững chắc cho khả năng đọc sau này của trẻ.

Tương tác qua lại

Tương tác qua lại phát triển quan hệ gắn bó, sự kết nối an toàn, giao tiếp và kỹ năng xã hội, cũng như phát triển nhận thức. Hãy tưởng tượng "tương tác qua lại" như một trò chơi tennis, nhưng thay vì đánh bóng qua lại, bạn đang trao đổi nụ cười, từ ngữ và cử chỉ với trẻ. Trẻ bắt đầu trò chơi bằng cách làm một điều gì đó để thu hút sự chú ý của bạn, có thể là một nụ cười, một cái nhìn hoặc một tiếng kêu nhỏ, đặc biệt là trong những tháng đầu đời. Vai trò của bạn là đáp lại bằng cách phản hồi. Bạn có thể cười lại, trò chuyện với trẻ hoặc an ủi nếu trẻ đang khóc. Sau khi bạn phản hồi, hãy cho trẻ một chút thời gian để tiếp nhận và phản ứng. Trẻ có thể trả lời lại bằng cách cười hoặc phát ra âm thanh nhiều hơn, lúc đó bạn sẽ đáp lại một lần nữa. Tương tác qua lại này tiếp tục cho đến khi trẻ báo hiệu rằng trẻ đã xong hoặc muốn thay đổi.

Có thể bạn sẽ thấy như thế này: Trẻ sơ sinh nhìn bạn và cười. Đó là một cử chỉ tương tác. Bạn cười lại và trả lời "con ơi". Trẻ cười rộng hơn và bắt đầu di chuyển miệng. Đó là tương tác tiếp theo của trẻ và bạn bắt chước trẻ bằng cách mở và đóng miệng đáp lại. Trò chơi này tiếp tục cho đến khi trẻ nhìn đi chỗ khác, kết thúc trò chơi tương tác. Mỗi lần bạn chơi như vậy với trẻ, bạn thực sự đang giúp não bộ của trẻ phát triển. Khi bạn phản hồi những tín hiệu và tương tác của trẻ, bạn đang tạo ra những kết nối mới trong não bộ của trẻ và phát triển kỹ năng giao tiếp và xã hội của trẻ.

Chẳng hạn, khi bạn nói chuyện với trẻ và phản ứng với những âm thanh và cử động của trẻ, bạn đang cho trẻ thấy cách mà cuộc trò chuyện diễn ra. Điều này giúp trẻ hiểu rằng cuộc trò chuyện là một tương tác qua lại. Hơn nữa, khi bạn đáp lại những tương tác của trẻ bằng cách nói lại với trẻ, trẻ sẽ nghe thấy đủ loại từ ngữ. Và việc tiếp xúc này là rất quan trọng cho sự phát triển ngôn ngữ của trẻ vì nó giúp trẻ nắm bắt nghĩa của những từ này, điều mà bạn đã biết là một trong những bước đầu tiên trẻ cần thành thạo trước khi có thể sử dụng chúng một cách độc lập.

Chơi độc lập

Các chiến lược ở trên yêu cầu bạn phải tham gia và chú ý liên tục. Nhưng chiến lược tiếp theo không yêu cầu bạn tham gia trực tiếp. Chiến lược đó là chơi. Chơi không chỉ là để vui vẻ. Thông qua việc chơi, trẻ cũng phát triển những kỹ năng sống quan trọng. Đây là một ví dụ về cách mà việc chơi dẫn đến nhiều lợi ích phát triển. Hãy tưởng tượng trẻ đang ngồi trên sàn chơi với một quả bóng. Khi trẻ cố gắng lấy bóng, quả bóng lăn ra xa tầm tay. Thay vì buồn bã, trẻ sẽ tiến tới và lấy bóng. Điều này có vẻ không quan trọng, nhưng có rất nhiều điều đang diễn ra bên dưới.

Đầu tiên, bằng cách không từ bỏ khi quả bóng lăn đi, trẻ học cách xử lý những thất bại nhỏ. Điều này giúp trẻ phát triển sức mạnh cảm xúc và dạy trẻ tiếp tục cố gắng, ngay cả khi mọi thứ không diễn ra theo cách của trẻ, từ đó xây dựng sự tự tin. Khi trẻ suy nghĩ về cách để lấy bóng, trẻ thực sự đang giải quyết một vấn đề. Điều này cải thiện kỹ năng tư duy của trẻ khi trẻ nhận ra rằng trẻ cần di chuyển tới để lấy bóng. Cuối cùng, việc với tay lấy bóng giúp trẻ phát triển về mặt thể chất. Việc tiến tới và điều chỉnh tay để lấy bóng cải thiện kỹ năng vận động tinh và vận động thô của trẻ. Những kỹ năng vận động này là những kỹ năng cơ bản mà trẻ cần để đánh răng, sử dụng dụng cụ ăn uống, mặc quần áo, viết, chạy, tham gia thể thao và còn nhiều hơn nữa.

Chìa khóa để có được nhiều lợi ích vừa đề cập là việc chơi độc lập. Có nghĩa là, từ góc độ phát triển, việc có những khoảng thời gian chơi mà không có bạn trợ giúp là rất quan trọng. Nếu chúng ta lấy ví dụ ở trên và bạn có mặt để nhặt bóng cho trẻ mỗi khi bóng lăn đi, trẻ sẽ không có cơ hội trải nghiệm những thất bại và phát triển những kỹ năng khác.

Một phần quan trọng của việc chơi độc lập là cung cấp những trải nghiệm chơi phù hợp với độ tuổi, và điều này bao gồm việc chọn những đồ chơi phù hợp với độ tuổi và sự phát triển của trẻ. Nếu đồ chơi quá phức tạp, trẻ có thể cảm thấy thất vọng và ngừng chơi. Nhưng nếu bạn cung cấp cho trẻ những đồ chơi phù hợp với sự phát triển của trẻ, trẻ sẽ vui vẻ khám phá và chơi với những đồ chơi đó. Để giúp bạn chọn đồ chơi phù hợp cho trẻ, hãy tham khảo các bộ đồ chơi giáo dục của Kinderlove. Đây là những đồ chơi yêu thích cho mỗi độ tuổi, rất tốt cho sự phát triển, khuyến khích chơi độc lập và cũng rất vui vẻ.

Mọi thông tin liên hệ:

CÔNG TY TNHH KINDERLOVE