Vàng Da Ở Trẻ Sơ Sinh Nguy Hiểm Không? Tips Phân Biệt

Vàng da ở trẻ sơ sinh là một hiện tượng phổ biến mà hầu hết các bậc phụ huynh đều gặp phải. Tuy nhiên, không phải tất cả các trường hợp vàng da đều giống nhau. Một số chỉ là biểu hiện sinh lý bình thường, trong khi những trường hợp khác lại cảnh báo về một bệnh lý cần được chú ý. Để hiểu rõ hơn, cùng Kinderlove tìm hiểu thông qua những thông tin dưới đây.

1. Nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh bị vàng da

Vàng da xảy ra ở trẻ sơ sinh chủ yếu là do sự tích tụ của bilirubin trong máu. Bilirubin là một chất màu vàng được tạo ra từ việc phân hủy tự nhiên của tế bào hồng cầu cũ. Trong khi người lớn và trẻ lớn hơn có hệ thống gan hoàn thiện có thể dễ dàng xử lý và loại bỏ bilirubin, gan của trẻ sơ sinh lại chưa phát triển đầy đủ để làm công việc này một cách hiệu quả. Kết quả là bilirubin tích tụ, gây ra màu vàng trên da và các mô mềm khác của trẻ.

Có một số yếu tố khác cũng có thể làm tăng nguy cơ vàng da ở trẻ sơ sinh, bao gồm:

Vàng da ở trẻ sơ sinh chủ yếu là do sự tích tụ của bilirubin trong máu

• Sự không tương thích của nhóm máu giữa mẹ và bé: Khi mẹ và bé có nhóm máu khác nhau, cơ thể bé có thể tạo ra các kháng thể phá hủy hồng cầu, dẫn đến tăng sản xuất bilirubin.

• Thiếu lượng sữa mẹ: Khi bé không nhận đủ sữa mẹ, việc giải phóng bilirubin qua đường tiêu hóa kém hiệu quả, dẫn đến vàng da.

• Rối loạn chuyển hóa hoặc bệnh di truyền: Các tình trạng y khoa khác như thiếu enzyme, nhiễm trùng, hoặc bệnh lý gan cũng có thể gây vàng da.

2. Nhận biết trẻ sơ sinh bị vàng da

Vàng da ở trẻ sơ sinh là tình trạng phổ biến và bạn có thể quan sát một số dấu hiệu để nhận biết trẻ sơ sinh bị vàng da:

• Da và lòng trắng của mắt chuyển sang màu vàng: Đây là dấu hiệu dễ nhận thấy nhất, thường bắt đầu ở mặt và sau đó lan ra cơ thể.

• Trẻ bú ít hơn: Trẻ có thể không quan tâm đến việc bú hoặc bú mệt.

• Trẻ có vẻ buồn ngủ hơn: Trẻ có thể ngủ nhiều hơn hoặc khó đánh thức hơn.

• Trẻ quấy khóc: Trẻ có thể quấy khóc hoặc dễ cáu kỉnh hơn.

Vàng da là tình trạng phổ biến và có thể quan sát qua một số dấu hiệu

3. Cách phân biệt vàng da sinh lý và vàng da bệnh lý ở trẻ sơ sinh

Vàng da sinh lý thường xuất hiện vào ngày thứ 2 hoặc 3 sau sinh và tự giảm dần sau khoảng 1-2 tuần. Điểm nhận biết chính là bilirubin tăng không quá nhanh và không đạt mức độ cao.

Bố mẹ cần phân biệt được vàng da sinh lý và vàng da bệnh lý ở trẻ

Trong khi đó, vàng da bệnh lý có thể xuất hiện ngay trong 24 giờ đầu tiên hoặc kéo dài sau tuần đầu, với mức bilirubin tăng nhanh và cao. Điều này có thể do nhiều nguyên nhân như rối loạn chuyển hóa, nhiễm trùng, hoặc các vấn đề về máu.

4. Vàng da ở trẻ sơ sinh có nguy hiểm không? 

Vàng da sinh lý thường xuất hiện sau 2-3 ngày từ khi bé chào đời và mất đi sau khoảng 1-2 tuần, thường không nguy hiểm và là phần của quá trình phát triển bình thường của trẻ. Tuy nhiên, vàng da có thể trở nên nguy hiểm nếu nó xuất phát từ một bệnh lý nền hoặc khi mức độ bilirubin trong máu quá cao.

Tình trạng vàng da nghiêm trọng có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe lâu dài như:

• Kernicterus: Một tình trạng hiếm gặp nhưng rất nghiêm trọng, xảy ra khi bilirubin rất cao tích tụ trong não, có thể gây ra tổn thương thần kinh vĩnh viễn.

• Thiếu oxy trong máu và các vấn đề về hô hấp: Mức bilirubin cao có thể ảnh hưởng đến cách mà oxy được vận chuyển trong máu.

Vàng da sẽ nguy hiểm nếu nó là dấu hiệu của bệnh lý

5. Cách cải thiện tình trạng vàng da cho trẻ

Vàng da sinh lý xảy ra do sự phân hủy của hồng cầu và tích tụ bilirubin trong máu. Đây là một phần của quá trình thích nghi tự nhiên của trẻ. Dưới đây là một số cách có thể hỗ trợ cải thiện tình trạng vàng da sinh lý:

• Cho trẻ bú mẹ thường xuyên: Điều này giúp kích thích gan xử lý bilirubin nhanh hơn và giúp trẻ bài tiết bilirubin qua phân.

• Theo dõi sát sao: Trong khi vàng da sinh lý là bình thường, cần theo dõi để đảm bảo nó không trở nên nghiêm trọng hơn.

• Tắm nắng: Một lượng nhỏ ánh sáng mặt trời (không phải trực tiếp) có thể giúp giảm bilirubin. Tuy nhiên, cần phải cẩn thận để không làm hại làn da nhạy cảm của trẻ.

Có nhiều biện pháp mà bố mẹ có thể cải thiện tình trạng vàng da ở trẻ

Vàng da bệnh lý có thể liên quan đến nhiều nguyên nhân như nhiễm trùng, rối loạn chuyển hóa, sự không tương thích của nhóm máu giữa mẹ và bé, hoặc các vấn đề về gan. Đây là cách cải thiện tình trạng vàng da bệnh lý:

• Điều trị theo chỉ định của bác sĩ: Tùy thuộc vào nguyên nhân, bác sĩ có thể chỉ định phương pháp điều trị cụ thể như đèn chiếu bilirubin (phototherapy), trao đổi máu, hoặc điều trị bằng thuốc.

• Theo dõi y tế chặt chẽ: Trẻ cần được theo dõi sát sao về mức độ bilirubin trong máu và các chỉ số sức khỏe khác.

• Duy trì lịch hẹn với bác sĩ: Đảm bảo tuân thủ lịch trình kiểm tra và điều trị theo hướng dẫn của bác sĩ.

• Chăm sóc tại nhà: Theo dõi các dấu hiệu cần thiết và cung cấp chăm sóc tại nhà phù hợp với hướng dẫn của bác sĩ, bao gồm việc cho bú đúng cách và đảm bảo trẻ nghỉ ngơi đầy đủ.

6. Lưu ý khi chăm sóc trẻ bị vàng da

• Kiểm tra màu da: Lưu ý sự thay đổi màu da của trẻ dưới ánh sáng tự nhiên và so sánh với màu da bình thường.

• Giữ lịch tái khám: Đảm bảo trẻ có lịch tái khám đúng hẹn để theo dõi tình trạng vàng da.

• Quan sát hành vi của trẻ: Bất kỳ dấu hiệu bất thường nào như buồn ngủ quá mức, khó chịu, hay khóc nhiều cũng cần được báo ngay cho bác sĩ.

• Bổ sung nước cho cơ thể: Cho trẻ bú đủ sữa, đặc biệt nếu trẻ đang trải qua liệu pháp chiếu sáng vì quá trình này có thể làm bé mất nước nhanh hơn.

• Chăm sóc da trẻ: Khi sử dụng liệu pháp chiếu sáng, hãy chú ý bảo vệ mắt và da bé khỏi ánh sáng trực tiếp.

Bố mẹ cần quan sát kỹ các biểu hiện của trẻ

Vàng da có thể gây ra lo ngại cho cha mẹ, nhưng hiểu rõ về nó và biết cách phân biệt giữa vàng da sinh lý và bệnh lý cùng với sự theo dõi và can thiệp kịp thời có thể giúp đảm bảo sức khỏe cho bé. Luôn liên hệ với bác sĩ nếu bạn có bất kỳ lo lắng hay nghi ngờ về tình trạng sức khỏe của trẻ.

Trẻ sơ sinh là những thiên thần nhỏ cần được bảo vệ, chăm sóc và phát triển theo hướng tích cực nhất có thể. Ngoài việc chăm sóc tốt cho trẻ, bố mẹ cần ngăn chặn những tác nhân có thể ảnh hưởng đến quá trình phát triển của trẻ, trong đó có thể kể đến các thiết bị điện tử. Bố mẹ có thể đọc qua bài viết “Ảnh Hưởng Của Việc Sử Dụng Thiết Bị Điện Tử Đến Trẻ” để hiểu thêm những tác nhân xấu của thiết bị điện tử. 

Mọi thông tin liên hệ:

CÔNG TY TNHH KINDERLOVE

• Website: https://kinderlove.vn

• Zalo: 0334549012

• Fanpage: https://www.facebook.com/kinderlove.vn

• Group: https://www.facebook.com/groups/kinderlovegiaoducsom

• Email: hello@kinderlove.vn